Rehabilitacja neurologiczna lub też neurorehabilitacja odnosi się do realizowania założeń rehabilitacji skierowanych na pacjentów z dysfunkcjami układu nerwowego. Dysfunkcje neurologiczne powstają najczęściej z przyczyny udaru mózgu , urazów mózgu bądź też schorzeń neurologicznych takich jak np. stwardnienie rozsiane czy choroba Parkinsona.1
Główne zadania rehabilitacji neurologicznej
Do opisów głównych celów rehabilitacji neurologicznej można wykorzystać akronim PZUZ – przywrócić, zaadaptować, utrzymać, zapobiegać.2
- Pierwszorzędnym celem nie tylko rehabilitacji neurologicznej jest przywrócenie wszystkich utraconych funkcji.
- Jeśli nie jest to w całości możliwe, ważne jest aby nauczyć pacjenta radzić sobie z powstałą niepełnosprawnością. Adaptacja, czy też innymi słowy kompensacja dotyczy nauki pacjentów innych strategii ruchowych, aby mogli swobodnie funkcjonować w swoim środowisku mimo powstałych ograniczeń. Bez odpowiedniego nadzoru pacjentów, może dojść do wykształcenia się u nich szkodliwych dla ich sprawności wzorców kompensacyjnych.
- Jeśli nie jest możliwe przywracanie funkcji, działania rehabilitanta powinny być ukierunkowane na podtrzymywanie tych, które pozostały. Szczególnie ważne jest to w przypadku postępujących chorób neurologicznych jak np. w stwardnieniu rozsianym. Liczne badania naukowe wykazują, że mimo postępującego procesu choroby, możliwe jest utrzymanie możliwości funkcjonalnych pacjentów a nawet modulowanie postępu choroby działaniami fizjoterapeutycznymi.
- Badania naukowe dowodzą również, że ćwiczenia powinny być ukierunkowane nie tylko na zadanie, ale przede wszystkim na jego kontekst praktyczny.3 Wykonywanie ćwiczeń skierowanych na funkcję pomaga utrwalać prawidłowe wzorce ruchowe co może być skutecznym czynnikiem zapobiegającym pogorszeniu sprawności.
Rehabilitacja neurologiczna powinna być realizowana kompleksowo. Kluczowe jest zidentyfikowanie optymalnego sposobu postępowania biorąc pod uwagę charakterystykę danego pacjenta. Poza tym należy określić odpowiednią dawkę poszczególnych zadań oraz czas rozpoczęcia rehabilitacji po powstaniu uszkodzenia mózgu.”4
Neuroplastyczność
Jak pokazują badania, ludzki mózg posiada niesamowitą zdolność do regeneracji. Przy odpowiedniej stymulacji jest on w stanie przeorganizować się po przebytym urazie (na przykład po udarze). Powstają nowe połączenia nerwowe, zdrowe neurony mogą przejmować funkcje tych zniszczonych. Proces ten określany jest mianem neuroplastyczności. Od przebiegu tego procesu reorganizacji neuronalnej zależy czy i w jakim stopniu pacjent odzyska sprawność.
Nowoczesna, skuteczna rehabilitacja powinna się skupiać nie tylko na przywracaniu sprawności ruchowej na poziomie układu szkieletowego, ale także na wyższym, neuronalnym poziomie, co pozwala na szybszą i skuteczniejszą poprawę sprawności.5
Neurorehabilitacja w domu
Uzupełnieniem dla zabiegów rehabilitacyjnych może być wykonywanie odpowiednich ćwiczeń w domu. Neurorehabilitacja w domu, podobnie jak cały proces rehabilitacji neurologicznej, służy przywracaniu utraconych funkcji lub podtrzymywaniu działania tych funkcji, które pozostały sprawne. Pacjenci z dysfunkcjami układu nerwowego mogą skorzystać z nowoczesnego programu komputerowego Neuroforma, który wspiera neurorehabilitację w domu.
Neuroforma – program do neurorehabilitacji w domu
Neuroforma wspiera neurorehabilitację w domu. Chcesz ćwiczyć systematycznie bez wychodzenia z domu? Z Neuroformą stanie się to proste! Neuroforma to program komputerowy dla osób, które wymagają rehabilitacji neurologicznej. Zawiera ponad 20 modułów ćwiczeniowych, które pomogą Ci usprawnić ciało i umysł. Neuroforma prowadzi, motywuje i pokazuje efekty Twoich ćwiczeń. Korzystając z Neuroformy, ćwiczysz prawidłowo i obserwujesz rezultaty. Neurorehabilitacja w domu z Neuroformą to wartościowe uzupełnienie Twojej rehabilitacji.
Przypisy
1 S. Lennon, M. Stokes, A. Kwolek, Fizjoterapia w rehabilitacji neurologicznej, 2009 s. 50 S.
2 Lennon, The theoretical basis of neurological physiotherapy, London 2004, s. 367-378 G.
3 Kwakkel, B. Kollen, E. Lindemann, Understanding the pattern of functional recovery after stroke, Restorative Neurology & Neuroscience 22, s. 281 – 299.
4 S. Lennon, M. Stokes, A. Kwolek, Fizjoterapia w rehabilitacji neurologicznej, 2009 s. 99.
5 Principles of Experience-Dependent Neural Plasticity: Implications for Rehabilitation after Brain Damage Kleim, Jeffrey A.; Jones, Theresa A.; Journal of Speech, Language & Hearing Research; Feb2008, Vol.51 Issue 1.
