Stwardnienie rozsiane jest powoli postępującą chorobą ośrodkowego układu nerwowego. Charakteryzuje się występowaniem wieloogniskowych uszkodzeń o cechach zapalno – demielinizacyjnych w obrębie rdzenia kręgowego i mózgu.1 Nieprawidłowości te występują najczęściej w istocie białej i są to zmiany dynamiczne.2
Nazewnictwo stwardnienia rozsianego jest dość złożone. W literaturze choroba ta określana jest w różny sposób. Łacińska nazwa to sclerosis multiplex. Stąd często używanym skrótem na określenie schorzenia jest skrót z pierwszych liter słów – „SM”. Angielskie tłumaczenie to multiple sclerosis (skrót „MS”). W polskich przekazach stwardnienie rozsiane oznacza się również skrótem „SR”.
Charakter stwardnienia rozsianego
Nazwa „stwardnienie rozsiane” wynika z nieregularnego rozmieszczenia plak demielinizacyjnych czyli szarawych, stwardniałych obszarów zapalnych w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, jak również nieregularności nasilania się objawów w czasie.3 Ogólnie przyjęte pojęcia określające rozwój choroby to: rzut, remisja, aktywność i progresja choroby. Rzut choroby jest to wystąpienie objawów neurologicznych lub ich nasilenie trwające dłużej niż 24 godziny. Remisja choroby to zwolnienie lub ustąpienie objawów, które również trwało dłużej niż doba. Remisja jest więc okresem między kolejnymi rzutami. Aktywność choroby w odniesieniu do stwardnienia rozsianego to liczba rzutów, ich intensywność, charakter oraz czas trwania. Progresja jest to stopniowy, stały postęp choroby zwiększający się o daną wartość w używanej do oceny przebiegu skali.4
Istota biała mózgu złożona jest z aksonów i dendrytów, czyli części komórek mózgowych odpowiedzialnych za transport impulsów elektrycznych. Aksony pokryte są białą substancją zwaną mieliną. Jej grubość decyduje o szybkości transferu impulsów. W stwardnieniu rozsianym dochodzi do procesu demielinizacji czyli rozpadu osłonek mielinowych. Uszkodzone aksony przesyłają sygnały zbyt wolno lub proces ten zanika całkowicie. Stopniowy zanik mieliny powoduje, że ośrodkowy układ nerwowy (OUN) posiada coraz mniejszą zdolność sterowania ciałem. W rezultacie u chorego na stwardnienie rozsiane postępuje zanik zdolności ruchowych, czuciowych i poznawczych.5
Neuroforma – wsparcie rehabilitacji w stwardnieniu rozsianym
Neuroforma to program komputerowy wspierający domową rehabilitacjęw stwardnieniu rozsianym. Różnorodne ćwiczenia ruchowe i umysłowe pomagają zachować sprawność lub poprawić funkcjonowanie. Szukasz narzędzia, które pomoże Ci ćwiczyć regularnie bez konieczności wychodzenia z domu? Neuroforma pokaże Ci, jakie ćwiczenia możesz wykonywać, poprowadzi podczas codziennego treningu, zachęci do pracy i przypomni o zachowaniu regularności, a także zaprezentuje rezultaty Twoich ćwiczeń. Neuroforma to profesjonalne wsparcie rehabilitacji w stwardnieniu rozsianym, na które decyduje się coraz więcej pacjentów w Polsce.
Przypisy
1 A. Członkowska , Stwardnienie rozsiane – współczesna diagnostyka i leczenie, Przewodnik Lekarski 2003, 6, 1, s. 6-15.
2 Z. Kazibutowska, Diagnostyka, rokowanie i leczenie w stwardnieniu rozsianym w kontekście zagadnień rehabilitacji, Polski Przegląd Neurologiczny, 2008, tom 4, supl. A, s. 46 – 47.
3 M. Blackstone, Stwardnienie rozsiane. Przyczyny choroby, objawy, metody leczenia. Poradnik dla chorych i ich rodzin, Klub Dla Ciebie, Warszawa 2007, s. 9
4 Tamże, s. 194.
5 M. Blackstone, Stwardnienie rozsiane. Przyczyny choroby, objawy, metody leczenia. Poradnik dla chorych i ich rodzin, Klub Dla Ciebie, Warszawa 2007, s. 32 – 35.